27/09/2005
Llegada a las Américas
| Sin darme cuenta me encontré en mitad del Océano. Rodeado de extraños, de todo tipo de gentes. Sus miradas se clavaban en mi. No me atrevía a intercambiar con los viajeros más allá de las palabras imprescindibles. Medio mareado, sin poder olvidar la mirada triste de mis padres, entre los recuerdos familiares llegué a las Américas. Acurrucado en un rincón del barco pasaba las horas recordando las tardes invernales reunidos junto al fuego, rememorando los cuentos relatados por los mayores, o me imaginaba los aterdeceres rezando el rosario, a los niños alrededor del padre removiendo los pocos pelos de la cabeza mientras recitaba la inacabable letania: Kyrie eleison Kyrie eleison Christe, eleison Christe, eleison Kyrie eleison Kyrie eleison Christe, audi nos Christe, audi nos Christe, exaudi nos Christe, exaudi nos Pater de Coelis Deus Miserere nobis Fili Redemtor mundi Deus Miserere nobis... Sancta Maria Ora pro nobis Sancta Dei Genitrix Ora pro nobis... Mater Creatoris Ora pro nobis Mater Salvatoris Ora pro nobis... Virgo clemens Ora pro nobis Virgo fidelis Ora pro nobis... Vas insigne devotionis Ora pro nobis... Turris eburnea Ora pro nobis... Stella matutina Ora pro nobis... Regina Sacramentissimi Rosarii Ora pro nobis Regina Pacis Ora pro nobis Agnus Dei, qui tollis peccata mundi Parce nobis Domini... Ora pro nobis Sancta Dei genitrix Ut digni officiamur promissionibus Christi. Los recuerdos de las noches desgranando maíz en la casa de Primitivo, familias enteras en amena conversación, a veces acompañados de una acordeón que tocaba un peón venido del norte de Navarra, hacían que los largos días en que no tenía ante mis ojos más que agua y más agua fuesen desgranándose poco a poco como las mazorcas en las invernales noches en la casa de Primitivo bajo la mirada agradable y sosegada de Francisca. No fueron de menos ayuda los recuerdos de los días pasados con el rebaño de vacas en en la vertiente que da a Campezo y Zúñiga. Días de invierno, con niebla que parecía imposible dar dos pasos; pero que con la inestimable ayuda de Beltza y Lur dejaba las vacas en una vaguada, para adentrarme con la escopeta y la cartuchera bien repleta de cartuchos en la Dormida, volviendo al atardecer con el zorrón lleno de palomas. No fueron pocas las veces que había anochecido de lleno y todavía las vacas no habían llegado al pueblo ante la sorpresa del vecindario, y especialmente de mi padre. Sin duda fueron días duros, de mojaduras, resfriados, pero llenos de libertad. Todo lo contrario que los días de hoy, bien comido, pero sin más aliciente que ver el agua, y más agua a nuestro alrededor. (Lehenengo atalaren azkena, itzuli ahala agertuko da, barkatu, conforme vaya traduciéndola iré añadiendo capítulos, sé que no es un betseller, pero...) Gerardo Luzuriaga 8. ItsasoanOhartu gabe, Itsas erdian aurkitu nintzen, era guztietako jendez inguraturik. Haien begiak nire gorputza iltzatuta sentitzen nituen egun osoan, non hitz egitera ere ez nintzen ausartzen. Itsasoko bide osoan egonezin ibili nintzen, leku batetik bestera burua makurturik. Egunak ez ziren oso gozoak, erdi zoriabiaturik egonda higuingarri egiteaz gain aitaren begien tristura burutik kendu ezinak eta etxekoez eta seme-alabez bereziki oroitzeak tristurak gainditu egin ninduen. Artera arte senperenak ikusita baneuzkan ere aurrerago zorte hobea izango nuelakoan abiatu nintzen iparraraldera, Amerikako kostaldera heltzeko asmoz. Gomutek gainezka egiten zuten neure baitan. Baita amesgaiztoek ere. Hala nola, udazkeneko eta neguko ilun ordu horiek denok sutondoaren inguruan, familia osoa aitona eta amamaren betiko pasadizoak kontu-kontari, aita arrosarioa esaten… Ume gazteenok aitaren ondoan buruko ileak mugitu eta hazka egiten genuen berak litania bukaezinari ekiten zion bitartean…: Kyrie eleison Kyrie eleison Christe, eleison Christe, eleison Kyrie eleison Kyrie eleison Christe, audi nos Christe, audi nos Christe, exaudi nos Christe, exaudi nos Pater de Coelis Deus Miserere nobis Fili Redemtor mundi Deus Miserere nobis... Sancta Maria Ora pro nobis Sancta Dei Genitrix Ora pro nobis... Mater Creatoris Ora pro nobis Mater Salvatoris Ora pro nobis... Virgo clemens Ora pro nobis Virgo fidelis Ora pro nobis... Vas insigne devotionis Ora pro nobis... Turris eburnea Ora pro nobis... Stella matutina Ora pro nobis... Regina Sacramentissimi Rosarii Ora pro nobis Regina Pacis Ora pro nobis Agnus Dei, qui tollis peccata mundi Parce nobis Domini... Ora pro nobis Sancta Dei genitrix Ut digni officiamur promissionibus Christi. Oroipenei esker bidaia aurrera zihoan. Izan ere, bidaia orduak, egunak, asteak eta hilabeteak txoko batean erretiraturik oroipenetan murgildurik egiten bainuen bidaia. Ilunabarretan artazuriketan han ginen aitoren etxean etxekoez gain hamabost lagun, giro aparta, soinu eta guzti, betiko pasadizoez solasean. Negu-neguan izanda, afaldu ostean, bederatzietan, familia osoa berokia aldean, txamarraren lepokoa alferrik altxatua, elur haizea zebilelako, ziztu batean familia guztiok abiatzen ginen jauntxoaren etxera artazuriketara. Aitak edo anaiak Goizeko zazpietan unai-adarra jo orduko etxe guztietako behiak “Pikotako” plazan biltzen ziren. Beheko auzotik hasita, etxez etxe, mendiko azkenengo etxeraino Lur eta Beltza txakurrak behiak biltzen zihoazen bitartean, gaiontzeko anaia-arrebek eta Frantziskak ahuntzekin egiten zuten gauza bera, bildu ondoren ahuntzak bazkatzera eramaten zituzten urte horretarako artzain izendatutako anaia zaharrenak. Errementariarengandik ikasitako joaregilearen sekretu guztiak semeari patzientziaz erakusten ari nintzenean itsasontziko kanpaiak esnatu ninduen. Begiak igurtzi eta errementeriaren irudia ezin nuen kendu, su ondoan zebilen errementaria, semearen eta bion ondoan. Han genbiltzan burdina malgutzen ingude eta mailuaren kolpeen bidez, lanbide honi buruzko sekretuen sorburuak iaiotasun eta ñabardura txikienekin semaeari erakusten. Bukatutako joaren soinua probatzeko geundenean, hots, unerik garrantzitsuenan, dagoeneko joareak mihia jarrita zeukan, joarearen ahoak bi mailukada besterik falta ez zituenean itsasontziko brankako mihiak gogor jotzen zuen kanpaia eta hotsa itsasontzi osoan entzunez errealitatera bueltatu ninduen. Esna izan arren, artean joarearen ahoa lodiegia iruditzen zitzaidanez, errementaria azken kolpeak ematen jarraitzen ikusi nuen. Segundoak aurrera joan ahala begiak ontzaren moduan ireki eta berriz aurre egin behar nion aurrean neukan ur-masa urdin mugikor beldurgarri. Horrekin tristatu egin nintzen. Txakurraren biolina! Amesgaiztoak begiztatzen nituen iratzarri nintzenean. Baina ez. Jendetza nonahi, eta ura eta ura demasa. Zergatia ez banekien ere etxean txikitan bizi izandakoa, entzundakoa burutik kendu ezinean nenbilen. Frantziskak umeentzako janaria lortzeko neketan ibili behar zuela pentsatzeak ez ninduen batere laguntzen. Gerardo Luzuriaga |
23:27 | Permalink | Comentarios (0)
Los comentarios son cerrados