06/10/2022
La Yasa
21:35 | Permalink | Comentarios (0)
Ega bizirik
14:17 | Permalink | Comentarios (0)
05/10/2022
Espainiak PPk agintzen du
Espainian benetako eskuinak (PPk) agintzen du, gobernuan egon edo ez egon. Bada kontu garrantzitsuenetan sasi-ezkertiarren erabakiak (PSOEk) baino okerragoak badira ere, kaleko errezistentziak eta instituziotetako oposizioak lorpen batzuk ekarriko zituen, eta azken finean ondorioak antzerakoak izango liratekeen nago.
Bada, ezkertiar alderdiek eskuindar alderdiei indarra eta haizea ez emateagatik amore ematen dute, aldarrikatu beharko lituzkeen kontuak erdian edo hutsaren erdian geratuz.
Langileen aurkako neurrirrik tamalgarrienak eta garrantzitsuenak aurrera eraman dituzte sasi-ezkertiar alderdi politikoek gobernuan izan direnean.
Irtenbidea ez da erraza, ezkertiarrek Damoklesen ezpata gainean daukatelako. Edo hartzen diduzte PSOEk ematen dituen ogi apurrak edo ezer ez. Badakitelako beste aldean zer dagoen, Ppren makila, eta orohar PSOEk ematen duenarekin konformatu behar.
Baina, behin tira, bi aldiz tira, hiru aldiz beno; baina hamaikagarrenean, garaia da orain arte edukitako jarrera birplanteatzeko eta kartak mahaigainean jartzeko.
Aurrekontuak ailegatzen dira, armadarako %25 igo da, %25a nondik aterako dute diru hori? Hezkuntza, kultura, hirigintza, langabezia…
Alderdi ezkertiarrek gastu soziala handitzea eskatuko dute, ezbairik gabe apur batzuk lortuko dituzte. Baina aurrekontu horiek eskuindarren aurrekontuak jarraituko dira izango; PPren aurrekontuak baino hobeak izango badira ere; ez lirateke izango hobe planto egitea behingoz, eta ez badute lortzen aurrekontu egokiak ateratzea amore ez ematea?. Agian ez dakigu orain arteko aurrekontuetan zer kopuru handia ematen duten armadarako, poliziarako, monarkiarako, elizarako…? Eta aurten %25 gehiago armadarako edo sustraietik joaten gara aurrekontuak eta beste kontu batzuk eztabaidatzera edo jai daukagu.
Otsoaren (eskuinaren) beldurraren sentimentuarekin bizitzeak ez digu ezer onik ekarriko. Eskuineko lan erreforma aurrera irten da, OTAN barruan gaude, kapitalismo hutsean bizi gara… gai interesgarri eta garrantzitsu guzti-guztietan langileok galtzaile irten baikara eta irtengo baikara.
11:59 | Permalink | Comentarios (0)
San Pedro no era el nombre anterior de Nazar
3. El infatigable historiador Antxon Agirre Sorondo, publicó un artículo "Aparición y desaparición histórica de la Villa de San Pedro". Con motivo del estudio que hace unos años realicé sobre el molino de la villa de Cabredo, Navarra, descubrí que a tal molino lo denominaban de San Pedro pues, según supe por boca de su molinero, está situado en la que antaño fuera villa de San Pedro.
La villa de San Pedro se hallaba ubicada frente a la actual de Cabredo ', al otro lado del río Ega y formando un triángulo con Marañón. Según se dice, el pueblo desapareció al quedar despoblado a causa de una peste, siendo su jurisdicción posteriormente absorvida por los municipios vecinos de Marañón y Cabredo.
La más antigua referencia se encuentra en el Cartulario de la Catedral de Calahorra. En las páginas del año 1257 hay una lista completa de las iglesias que contribuyeron a la «Mesa Episcopal», donde aparece San Pedro, junto a otras poblaciones de la zona: Agustina, Antoñana, Marañon, Estuniga, Piedrola, Cabredo, Corres, San Pedro...
En 1341 aparece denominado como San Pedro de Marañón. En el año de 1431 se menciona la grave despoblación que sufrían Cabredo ν San Pedro.
Parece lógico, pues, que una población pequeña como lo era San Pedro sufriera antes que otras los avatares de la guerra, escapando su población a refugiarse en las villas cercanas y fortificadas. Así sucedió que la zona se despobló con rapidez y, con toda seguridad, villas como San Pedro desaparecieron para siempre luego de finalizada la contienda.
Escribo todo esto ya que en el pueblo se ha generalizado que Nazar anteriormente se denominaba San Pedro, creo que no existe fundamento alguno y todo se debe a la cita del artículo citado anteriormente. Existen dos datos evidentes, la existencia documentada desde 1176, y en otras fechas posteriores de los siglos XII y XIII del nombre de Nazar; y en segundo lugar en que en ningún otro lugar aparece, ni se hace referencia a que Nazar anteriormente se denominase San Pedro.
09:50 | Permalink | Comentarios (0)
29/09/2022
Lanbideak
Lanbide guztiak aldatu dira. Lan egiteko erak aldatu dituzte. Denok ezagutzen ditugu zer aldaera handiak eduki ditugu nekazaritzan, industrian, komunikabideetan; baina oso gutxik edukiko dituzte dokumentazio eremuko aldaerak.
Eta baita eremu honetan ere!
Kotxeak, adibidez, asmatu direnetik oraingoekin alderatuta oso gutxi daukate komunean.
Nekazaritzan orain gutxi arte langileek atzurrekin jorratzen zituzten lurrak, eskuz sakabanatzen zituzten haziak, igitaiekin mozten zituzten galburuak… Laburbilduz, ehun urtetan lurra lan egiteko tresnak erabat aldatu dira. Oraingoak traktoretzarrak eta uzta jotzeko makina erraldoiak erabiltzen dira. Horrelako makina batek hirurehun lagunek egiten zutena egiten dute.
Dokumentazio eremuari, berriz, asko aldatu arren, oso gutxik erreparatu diote, aldaerak izugarrizkoak izan badira ere. Ikus dezagun adibide bat. Lehen, orain duela gutxi arte, ehun mila agirien artean interesatzen zitzaizkigunak soilik bereizteko, ehun mila fitxa sortu behar genituen, paperezko ehun mila fitxa erosi eta bete, zurezko fitxero berezi batzuetan gorde eta gero fitxero horietatik soilik zeuzkaten ezaugarri jakin batzuek atera.
Lan astuna eta gogorra. Fitxa hauetan jarri behar genituen jatorrizko agirien ezaugarriak, ezaugarri horiek hitz batzuen bitartez deskribatzen genituen.
Fitxa horiek zulotxo txiki pilo zeuzkaten, zulo bakoitzak hitz batekin parekatu genuen. Gero makila metalika batek zeharkatzen zituzten fitxa guztiak, ezaugarri batean sartzen genuen makila, era horretan soilik libre geratzen ziren ezaugarri hori zeukaten fitxak.
Demagun agiri bat urbanismoari buruzko berrehun orrikoa geneukan, agiri hori hitz batzuen bidez deskribatzen genuen: Nazar (herria), Navarra (lurraldea), Pikota (kalea), zubia (eraikuntza), Aranburu (jabea), 156 (katastroa), hirigintza (mota)…
Aranburutar fitxa guztiak atera nahi bagenituen, soilik Aranburu hitz horiek zeukaten fitxak aurkituko genituzke, eta libre geratuko ziren Aranaburu abizenba zeukatenak, zurezko fitxerotik eroriz.
Hurrengo bilaketan hirigintza jarrita soilik urbanismoari buruzko fitxak eroriko ziren…
Hau dena, egun ordenagailu batek di-da batean egiten du…
Hau dena, egun ordenagailu batek segundo batzuetan egiten du…
19:03 | Permalink | Comentarios (0)